10 tác dụng quý của hồng sâm Hàn Quốc với sức khỏe

Giới thiệu về hồng sâm

• Hồng sâm là một vị thuốc bổ dưỡng cực kỳ quý giá, loại dược liệu này đã được dùng trong đông y từ lâu đời. Tại thị trường Việt Nam, hồng sâm không còn là cái tên xa lạ. Hồng sâm và các sản phẩm từ loại dược liệu này đã và đang rất được ưa chuộng, đó là nhờ vào những tác dụng cực kỳ tốt cho sức khỏe người dùng. Ngày nay khi khoa học ngày càng tiến bộ, các hoạt chất có lợi trong hồng sâm đã được nghiên cứu và công bố ngày càng nhiều, điều đó đã góp phần đưa hồng sâm trở thành một trong những dược liệu phổ biến hàng đầu được tin cậy ở nhiều quốc gia trên thế giới.
• Khi nói về hồng sâm, người ta thường nhắc đến đất nước Hàn Quốc. Hàn Quốc là nơi trồng và sản xuất các sản phẩm từ nhân sâm hàng đầu thế giới. Nhờ khí hậu lạnh và thổ nhưỡng thích hợp mà nhân sâm của Hàn Quốc có lượng dưỡng chất đặc biệt là saponin (hay các ginsenosid) khá cao. Chính lượng saponin dồi dào này đã giúp hồng sâm hàn quốc có tác dụng trị liệu và bổ dưỡng cực kỳ rõ ràng cho người sử dụng.
• Bài viết này sẽ đi sâu nghiên cứu về một số tác dụng có lợi của hồng sâm với sức khỏe người dùng.

Hồng sâm là gì?

• Nhân sâm hàn quốc (Panax ginseng Meyer Araliaceae) là một thuốc thảo dược quan trọng ở vùng viễn đông châu Á. Nhân sâm tươi độ ẩm còn cao nên dễ bị hư hỏng và biến chất. Do đó nhân sâm tươi được chế biến để trở thành hồng sâm thông qua quá trình rửa, hấp và sấy khô để bảo quản nhân sâm được lâu hơn. Nhân sâm 6 năm tuổi được lựa chọn kích cỡ và hình dạng, làm sạch bụi bẩn với nước sạch. Sau khi đã rửa sạch, nhân sâm tươi được hấp khoảng 1-3h ở 90 – 98^oC. Nhân sâm sau khi hấp được sấy khô bằng không khí nóng sẽ được đặt dưới ánh mặt trời cho đến khi độ ẩm của sâm giảm còn 15-18%. Nhân sâm được sản xuất theo quá trình này sẽ có màu hồng hoa anh đào (hồng sâm). Hồng sâm được bảo quản hút chân không để tránh khỏi oxy có thể bảo quản lên đến 10 năm⁽¹⁾.

• Các ginsenosid là thành phần hoạt tính dược lý chính của nhân sâm chịu trách nhiệm cho hầu hết các hoạt động của nhân sâm bao gồm cả tính chống ox.y hóa, chống viêm và chống un.g th.ư. Khoảng 40 hợp chất ginsenosid đã được xác định. Mỗi ginsenosid có thể có tác dụng khác nhau về dược lý và cơ chế do cấu trúc hóa học khác nhau. Trong số đó, các ginsenosid được nghiên cứu nhiều nhất là Rb1, Rg1, Rg3, Re, Rd và Rh1⁽²⁾.

Công dụng của hồng sâm

• Sử dụng hồng sâm mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhờ thành phần hoạt chất chính của nhân sâm là ginsenosid, được báo cáo là có nhiều tác động dược lý, bao gồm giảm căng thẳng và duy trì cân bằng nội môi, điều hòa miễn dịch, chống suy nhược, ức chế kết tập tiểu cầu, bảo vệ gan, phòng và hỗ trợ đi.ều trị đái tháo đường, hỗ trợ trong điề.u trị u.ng th.ư. Ngoài ra các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hoạt động sinh học chính của hồng sâm Hàn Quốc bao gồm các tác dụng tăng cường miễn dịch, phục hồi năng lượng, giảm mệt mỏi và rối loạn mãn kinh, và cải thiện lưu lượng máu và chức năng bộ nhớ⁽³⁾.
• Tác dụng tăng cường hệ miễn dịch của hồng sâm được mô tả qua nhiều tài liệu. Hoạt chất trong nhân sâm giúp duy trì cân bằng nội môi của hệ thống miễn dịch và tăng cường sức đề kháng với bệnh tật hoặc sự tấn công của vi sinh vật. Nhờ sự điều chỉnh từng loại tế bào miễn dịch bao gồm đại thực bào, tế bào giết tự nhiên, tế bào T và tế bào B.

Tăng cường chức năng của hệ miễn dịch

• Vào năm 2012, một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of Ginseng Research. Thông qua nhiều thí nghiệm, nhà nghiên cứu đã xác nhận rằng chiết xuất nhân sâm tăng cường hoạt động của đại thực bào, Trong một thử nghiệm lâm sàng với 20 người trưởng thành khỏe mạnh, nhờ uống chiết xuất nhân sâm mà hoạt sự hoạt động của đại thực bào được gia tăng. Ngoài ra, chiết xuất hồng sâm còn có tác dụng lên tế bào NK (tế bào giết tự nhiên). Thử nghiệm sử dụng mẫu máu của người suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS) cho thấy sự tăng cường chức năng và cải thiện hoạt động của tế bào giết tự nhiên⁽⁴⁾.

Bảo vệ gan

• Một bài nghiên cứu khoa học trên tạp chí Evidence-Based Complementary an Alternative Medicine năm 2012 cũng cho thấy chiết xuất từ nhân sâm và ginsenosid có chức năng bảo vệ gan. Cơ chế của việc bảo vệ tế bào gan của chiết xuất từ nhân sâm có sự liên quan đặc biệt đến enzyme chống o.xy hóa quan trọng (catalase, glutathion peroxidase, superoxide effutase). Tác dụng chống viêm của nhân sâm cũng chịu trách nhiệm bảo vệ gan nhờ việc ức chế sản xuất yếu tố gây viêm (cytokine IL-1 β , IFN- γ). Hoạt chất ginsenosid dồi dào có trong sâm tham gia bảo vệ tế bào gan qua một loạt các cơ chế khác biệt, các ginsenosid đáng lưu ý là Rb1, Rg1, Rd, Re, Ro, Rg2, Rg3 và M1⁽⁵⁾.

Làm giảm mệt mỏi

• Hồng sâm Hàn Quốc được cho rằng có tác dụng làm giảm mệt mỏi, điều này được chứng minh thông qua các nghiên cứu lâm sàng đăng trên tạp chí khoa học Complementary Therapies in Medicine năm 2020. Một thử nghiệm lâm sàng trên 50 bệnh nhân mắc chứng mệt mỏi mãn tính, những người tham gia được chia thành 2 nhóm (tỷ lệ 1:1), một nhóm được sử dụng 3g hồng sâm Hàn Quốc 2 tuần một lần và nhóm còn lại sử dụng giả dược, quá trình được thực hiện trong 6 tuần và theo dõi 4 tuần sau khi đ.iều trị. Kết quả đã chỉ ra các bệnh nhân trên 50 tuổi đã giảm đáng kể sự mệt mỏi khi họ sử dụng hồng sâm Hàn Quốc thay vì giả dược⁽⁶⁾.

Lợi ích trên tim mạch và cải thiện triệu chứng mãn kinh

• Một bài tạp chí khoa học năm 2012 trên The Journal of The North American Menopause Society đã nghiên cứu tác dụng của hồng sâm với yếu tố tim mạch và triệu chứng mãn kinh ở phụ nữ. Thử nghiệm thực hiện với 72 phụ nữ độ tuổi mãn kinh từ 45 đến 60 tuổi, ở nhóm được sử dụng hồng sâm mỗi ngày trong vòng 12 tuần đã cho thấy hiệu quả có lợi trên dấu hiệu tim mạch ở phụ nữ mãn kinh, đồng thời sử dụng hồng sâm cũng được xem là liệu pháp đầy hứa hẹn để làm giảm nhẹ triệu chứng mãn kinh⁽⁷⁾.
• Năm 2013, một thống kê các nghiên cứu tác dụng của hồng sâm Hàn Quốc được đăng trên tạp chí Journal of Ginseng Reseach cho thấy sự cải thiện tình trạng hưng phấn tình dục và sức khỏe tổng quát của bệnh nhân so với nhóm sử dụng giả dược. Không những vậy, một báo cáo còn cho thấy sự vượt trội của hồng sâm Hàn Quốc trong điề.u trị triệu chứng mãn kinh⁽⁸⁾. Sự kích thích hình thành mạch máu và cải thiện lưu lượng máu đến não của nhân sâm giúp cải thiện trí nhớ và tăng khả năng nhận thức⁽⁹⁾.

Chống o.xy hóa giúp ngăn lão hóa

• Hồng sâm Hàn Quốc còn được biết đến như một loại dược liệu có tính chống o.xy hóa mạnh mẽ. Vào năm 2016, một nghiên cứu invitro (thử nghiệm trong ống nghiệm) và thử nghiệm invivo (thử nghiệm trên cơ thể sống) về tính chống o.xy hóa của nhân được đăng trên tạp chí khoa học Preventive Nutrition and Food Science. Bài nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong nhân sâm lâu năm có hàm lượng chất chống o.xy hóa khá cao trong sâm chủ yếu là saponin, phenolic và flavonoid⁽¹⁰⁾. Trên tạp chí khoa học Journal of Ginseng Research vào năm 2016 chỉ ra rằng hoạt tính chống o.xy hóa của chiết xuất hồng sâm Hàn Quốc được quan sát lên tới 43,7%⁽¹¹⁾.

Ngăn ngừa và hỗ trợ đi.ều trị trong bệnh un.g thư

• Nhân sâm sử dụng chủ yếu như một loại thuốc bổ mang lại lợi ích cho bệnh nhân un.g thư. Dựa trên nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine năm 2014, Sự kết hợp giữa nhân sâm với thuốc chống un.g thư làm tăng hiệu quả trị liệu của thuốc chống un.g thư trong hóa trị liệu bao gồm tăng sự phơi nhiễm của thuốc với tế bào un.g thư, ức chế sự hình thành mạch và di căn, tăng thời gian sống, giảm tác dụng phụ của thuốc chống u.ng th.ư. Một nghiên cứu tại Trung Quốc trên 63 bệnh nhân u.ng thư phổi được chia thành 2 nhóm, nhóm 33 bệnh nhân sử dụng thuốc trị un.g thư Vinorelbine kết hợp với sử dụng nhân sâm đã cho kết quả khả quan, giúp bệnh nhân tăng tuổi thọ sống hơn 5 tháng so với nhóm đối chứng. Một nghiên cứu khác trên 60 bệnh nhân un.g thư thực quản tiến triển, khi kết hợp điề.u trị gemcitabin với cisplatin và ginsenosid Rg3 95% đã giúp bệnh nhân sống thêm một năm so với nhóm đối chứng⁽¹²⁾. Nghiên cứu năm 2016 trên tạp chí Journal of Ginseng Reseach đưa ra chứng cứ sử dụng chiết xuất hồng sâm Hàn Quốc đã làm giảm kích thước khối u và gia tăng các enzym điều hòa sự chết theo chu trình của tế bào⁽¹³⁾.

Lợi ích trên xương

• Nghiên cứu được đăng trên tạp chí khoa học International Journal of Physiology Pathophysiology and Pharmacology năm 2019 cho biết, hồng sâm Hàn Quốc có hiệu quả kích thích quá trình tạo xương, rất hữu ích với người loãng xương. Nghiên cứu này đã sử dụng tế bào có nguồn gốc từ tủy xương người khỏe mạnh và người loãng xương⁽¹⁴⁾.

Cải thiện khả năng tình dục nam giới

• Hồng sâm từ lâu đã được sử dụng để điề.u trị chứng bất lực. Trong một nghiên cứu được đăng tải trên The Journal of Urological năm 2002, 45 người đàn ông bị rối loạn cương dương được cho uống hồng sâm Hàn Quốc hoặc giả dược. Những người đàn ông nhận uống thảo dược 900 miligam, ba lần một ngày, trong tám tuần. Vào cuối tuần thứ tám, những người dùng hồng sâm Hàn Quốc cảm thấy sự cải thiện các triệu chứng rối loạn cương dương của họ so với những người dùng giả dược. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng hồng sâm có thể là một phương pháp điề.u trị thay thế hiệu quả cho chứng rối loạn cương dương⁽¹⁵⁾.

Lợi ích trên bệnh đái tháo đường

• Hồng sâm Hàn Quốc cũng được biết như một thực phẩm hỗ trợ giúp cải thiện tình trạng của bệnh đái tháo đường. Một nghiên cứu được đăng tải trên Jounal of ethnopharmacology năm 2012, nghiên cứu này cho thấy tiềm năng trong dự phòng và cải thiện tình trạng của bệnh đái tháo đường Type 1 của hồng sâm Hàn Quốc, được thực hiện trên mô hình chuột. Những con chuột được nuôi với chiết xuất của hồng sâm Hàn Quốc trong hai tuần trước khi được gây bệnh tiểu đường bằng streptozotocin (STZ). Chiết xuất hồng sâm Hàn Quốc làm giảm đáng kể nồng độ glucose trong máu từ 350mg/dl xuống mức trung bình 250mg/dl giúp cải thiện nồng độ glucose máu khi áp dụng như điề.u trị dự phòng. Kết quả mô học chỉ ra rằng chiết xuất hồng sâm Hàn Quốc bảo vệ mô tuyến tụy khỏi sự phá hủy do STZ và phục hồi bài tiết insulin⁽¹⁶⁾.
• Nghiên cứu đăng trên Journal of Medicine Food năm 2014 cho thấy các bệnh nhân đái tháo đường Type 2 mới được chẩn đoán đã có sự cải thiện trong kiểm soát nồng độ glucose máu. Trong 41 đối tượng được lựa chọn cho nghiên cứu, những đối tượng tiêu thụ 5g viên hồng sâm Hàn Quốc mỗi ngày đã giảm glucose huyết thanh đáng kể của nhóm can thiệp so với nhóm giả dược sau 30 phút trong OGTT 75 g (liệu pháp dung nạp glucose). Ngoài ra, nhóm được sử dụng hồng sâm Hàn Quốc đã có cải thiện về đường huyết lúc đói, glucose sau 60 phút và glucose AUC trong các mẫu máu toàn phần so với nhóm giả dược. Cũng có sự giảm đáng kể hoặc có xu hướng giảm cả nồng độ insulin và C-peptid huyết thanh trong nhóm thử nghiệm⁽¹⁷⁾.

Lợi ích cho não

• Nhân sâm có thể cải thiện chức năng não bộ như trí nhớ, hành vi và tâm trạng. Tác dụng này cũng đến từ chính các ginsenosid^(18)(19). Một nghiên cứu đã theo dõi 30 người khỏe mạnh tiêu thụ 200 mg nhân sâm Panax mỗi ngày trong bốn tuần. Vào cuối cuộc nghiên cứu, họ cho thấy sự cải thiện về sức khỏe tâm thần, chức năng xã hội và tâm trạng⁽²⁰⁾. Một nghiên cứu khác đã xem xét liều đơn 200 hoặc 400 mg nhân sâm Panax ảnh hưởng đến hiệu suất tinh thần, mệt mỏi về tinh thần và lượng đường trong máu ở 30 người trưởng thành khỏe mạnh trước và sau 10 phút kiểm tra tâm thần⁽²¹⁾. Dữ liệu được thu thập từ thư viện National Center for Biotechnology Information (NCBI).

Kết luận

• Thông qua rất nhiều nghiên cứu về nhân sâm đặc biệt là hồng sâm Hàn Quốc có thể thấy rõ rằng, việc sử dụng hồng sâm không chỉ là một loại thực phẩm bổ sung bảo vệ và tăng cường sức khỏe mà còn có nhiều lợi ích to lớn khác trong việc hỗ trợ điề.u trị un.g thư, chống ox.y hóa (chống lão hóa), tăng cường miễn dịch, giảm mệt mỏi, cải thiện lưu lượng máu và chức năng bộ nhớ, phòng ngừa và giảm loãng xương, tăng cường sinh lý nam, phòng và hỗ trợ điề.u trị đái tháo đường. Nhờ đó hồng sâm Hàn Quốc được chấp nhận như một sản phẩm tự nhiên để tăng cường sức khỏe.

Tài liệu tham khảo

1. Characterization of Korean Red Ginseng (Panax ginseng Meyer): History, preparation method, and chemical composition. Sang Myung Lee, Bong-Seok Bae. 2015, Journal of Ginseng Research, Vol. 39, pp. 384-391.
2. Ginseng Compounds: An Update on Their Molecular Mechanisms and Medical Applications. Jian-Ming Lü, Qizhi Yao, Changyi Chen. 2009, Current Vascular Pharmacology, Vol. 7(3), pp. 293-302.
3. Safety and antifatigue effect of Korean Red Ginseng: a randomized, double-blind, and placebo-controlled clinical trial. Li Zhang, Xiaoyun Chen. 2019, Journal of Ginseng Research, Vol. 43(4), pp. 676-683.
4. Ginseng, the ‘Immunity Boost’: The Effects of Panax ginseng on Immune System. Soowon Kang, Hyeyoung Min. 2012, Vol. 36(4), pp. 354-368.
5. Pharmacological Effects of Ginseng on Liver Functions and Diseases: A Minireview. Nguyen Huu Tung, Takuhiro Uto, Osamu Morinaga, Young Ho Kim, Yukihiro Shoyama. 2012, Evidence-Based Complementary an Alternative Medicine, pp. 1-4.
6. Efficacy of Korean red ginseng (Panax ginseng) for middle-aged and moderate level of chronic fatigue patients: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Won-SukSung, Ha-RaKang, Chan-YungJung, Seong-SikPark, Seung-HoLee, Eun-JungKim. 2020, Complementary Therapies in Medicine, Vol. 48, pp. 1-8.
7. Effects of red ginseng supplementation on menopausal symptoms and cardiovascular risk factors in postmenopausal women: a double-blind randomized controlled trial. Kim, Sun Young MD, et al., et al. 2012, The Journal of The North American Menopause Society, Vol. 19, pp. 461-466.
8. Ginseng for managing menopause symptoms: a systematic review of randomized clinical trials. Myung-Sunny Kim, Hyun-Ja Lim, Hye Jeong Yang, Myeong Soo Lee, Byung-Cheul Shin, and Edzard Ernst. 2013, Journal of Ginseng Research, Vol. 37(1), pp. 30-36.
9. Actoprotective effect of ginseng: improving mental and physical performance. Sergiy Oliynyk, Seikwan Oh. 2013, Journal of Ginseng Research, Vol. 37(2), pp. 144-166.
10. Effect of Korean Red Ginseng extraction conditions on antioxidant activity, extraction yield, and ginsenoside Rg1 and phenolic content: optimization using response surface methodology. Jin Woo Lee, Eun Jin Mo, Ji Eun Choi, Yang Hee Jo, Hari Jang, Ji Yeon Jeong, Qinghao Jin, Hee Nam Chung, Bang Yeon Hwang, Mi Kyeong Lee. 2015, Journal of Ginseng Research, Vol. 40(3), pp. 229-236.
11. In Vitro and In Vivo Antioxidant Activity of Aged Ginseng (Panax ginseng). Soo Im Chung, Mi Young Kang, and Sang Chul Lee. 2016, Preventive Nutrition and Food Science, Vol. 21(1), pp. 24-30.
12. Ginseng and Anticancer Drug Combination to Improve Cancer Chemotherapy: A Critical Review. Shihong Chen, Zhijun Wang, Ying Huang, Stephen A. O’Barr, Rebecca A. Wong, Steven Yeung, Moses Sing Sum Chow. 2014, Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, pp. 1-11.
13. Korean Red Ginseng water extract arrests growth of xenografted lymphoma cells. Jae Gwang Park, Young-Jin Son, Adithan Aravinthan, Jong-Hoon Kim, Jae Youl Cho. 2016, Journal of Ginseng Research, Vol. 40(4), pp. 431-436.
14. The effect of Korean red ginseng on mesenchymal stem cells from healthy and osteoporotic human bone marrow. Ahmet Hamdi Kepekci, Zehragul Ergul, Alper Gultekin. 2019, International Journal of Physiology Pathophysiology and Pharmacology, Vol. 11(3), pp. 76-82.
15. A Double-Blind Crossover Study Evaluating the Efficacy of Korean Red Ginseng in Patients With Erectile Dysfunction: A Preliminary Report. Bumsik Hong, Young Hwan Ji, Jun Hyuk Hong,K.I. Yeul Nam, Tai Young Ahn. 2002, The Journal of Urology, Vol. 168, pp. 2070-2073.
16. Korean red ginseng (Panax ginseng) ameliorates type 1 diabetes and restores immune cell compartments. Young Joo Hong, Nayoung Kim, Karim Lee, Chung Hee Sonn, Jung Eun Lee, Sung Tae Kim. 2012, Journal of Ethnopharmacology, pp. 225-233.
17. Korean Red Ginseng Improves Glucose Control in Subjects with Impaired Fasting Glucose, Impaired Glucose Tolerance, or Newly Diagnosed Type 2 Diabetes Mellitus. Hyangju Bang, Jung Hyun Kwak, Hyeon Yeong Ahn, Dong Yeob Shin, Jong Ho Lee. 2014, Journal of Medicinal Food, Vol. 17(1), pp. 128-134.
18. Effects and Mechanisms of Ginseng and Ginsenosides on Cognition. Imogen Smith 1, Elizabeth M Williamson, Sophie Putnam, Jonathan Farrimond, Benjamin J Whalley. 2014, Nutrition Reviews, Vol. 72(5), pp. 319-333.
19. Neuroprotective Effects of Ginsenosides. Wolf-Dieter Rausch, Shu Liu, Gabriele Gille, Khaled Radad. 2006, Acta Neurobiologiae Experimentalis, Vol. 66(4), pp. 369-375.
20. Effects of Panax Ginseng on Quality of Life. Jennifer M Ellis, Prabashni Reddy. 2002, The Annals of Pharmacotherapy, Vol. 36(3), pp. 375-379.
21. Single Doses of Panax Ginseng (G115) Reduce Blood Glucose Levels and Improve Cognitive Performance During Sustained Mental Activity. Jonathon L Reay, David O Kennedy, Andrew B Scholey. 2005, Journal of Psychopharmacology, Vol. 19(4), pp. 357-365.