Đông trùng hạ thảo và bệnh thận mãn tính

Bệnh thận mãn tính

• Bệnh thận mãn tính (suy thận mãn tính) là tình trạng chức năng thận bị suy giảm hoặc ngừng hoạt động, không thể đào thải các chất độc và dịch thừa ra khỏi máu. Nếu tình trạng tổn thương này kéo dài trên 3 tháng và không thể được phục hồi thì được gọi là bệnh thận mãn tính.
• Nguyên nhân của căn bệnh này thường do nhiễm trùng, độc tố và các bệnh tự miễn. Bệnh thận mãn tính rất nguy hiểm bởi khi ở giai đoạn đầu bệnh thường không có các triệu chứng rõ ràng, các dấu hiệu cảnh báo chỉ xuất hiện khi thận đã bị tổn thương.
• Bộ phận thường bị tổn thương nhất chính là cầu thận vì sự phá hủy cấu trúc cầu thận do các tế bào viêm mức độ cao gây ra. Kết quả là sẽ ngăn cản lưu lượng máu, dẫn đến giảm lượng nước tiểu và tích tụ độc tố urê. Sau đó, các tế bào hồng cầu có thể được giải phóng từ các cầu thận bị thương và sẽ xảy ra tiểu máu.
• Hiện nay, có nhiều cách để điều trị bệnh thận mãn tính, bao gồm hạ đường huyết, hạ huyết áp, và kiểm soát protein niệu. Tuy nhiên, chi phí điều trị cao, tác dụng phụ rõ ràng, và liệu pháp điều trị kéo dài và không hiệu quả. Hơn nữa, có một số chống chỉ định đối với điều trị bệnh thận mãn tính ^[1].

Hiệu quả của Đông trùng hạ thảo đối với bệnh thận mãn trên mô hình động vật

Nghiên cứu của Hongping năm 2000

• Mục đích của nghiên cứu này là tìm hiểu tác dụng điều trị của Cordyceps polysaccharide có trong đông trùng hạ thảo đối với bệnh suy thận mãn tính do adenine gây ra ở chuột.
• Sau thời gian điều trị, các chỉ số sinh hóa về chức năng thận đã được quan sát. Kết quả cho thấy so với nhóm không được điều trị, mức độ tổn thương chức năng thận ở nhóm được bổ sung Cordyceps polysaccharide được giảm nhẹ đáng kể, đồng thời các chỉ số sinh hóa đều được cải thiện rõ rệt.
• Qua đó cho thấy Cordyceps polysaccharide có tác dụng điều trị và phòng ngừa suy thận mãn tính do adenine gây ra, đồng thời có thể ngăn chặn sự hình thành và phát triển của bệnh suy thận mãn tính, cải thiện chức năng thận ^[2].

Nghiên cứu của Hou Ali năm 2009

• Nghiên cứu thực hiện trên mô hình suy thận mãn tính ở chuột do cho ăn adenin được sử dụng để khảo sát lượng nitơ trong urê trong máu (BUN), creatinin huyết thanh và phản ứng bệnh lý của mô thận.
• Các kết quả thí nghiệm đã chứng minh rằng đông trùng hạ thảo không chỉ có thể làm giảm rõ lượng nitơ trong urê máu và creatinin huyết thanh mà còn làm giảm bớt các tổn thương bệnh lý của chuột suy thận mãn tính, đặc biệt là các polysaccharid của đông trùng hạ thảo ^[3].

Hiệu quả của Đông trùng hạ thảo đối với bệnh thận mãn trên thử nghiệm lâm sàng

Nghiên cứu của Tingli Sun năm 2019

• Thử nghiệm lâm sàng thực hiện trên 98 bệnh nhân suy thận mãn tính được tuyển chọn và phân ngẫu nhiên vào nhóm thử nghiệm (bệnh nhân được dùng 100 mg đông trùng hạ thảo/ngày) và nhóm chứng (sử dụng giả dược).
• Kết quả cho thấy tình trạng viêm rõ ràng trong các mẫu sinh thiết thận của bệnh nhân nhóm chứng khi so sánh với nhóm thử nghiệm. Mặt khác, ở nhóm chứng, màng lọc cầu thận dày lên trong khi màng lọc cầu thận ở nhóm thử nghiệm vẫn bình thường.
• Trước khi điều trị, không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về mức độ protein nước tiểu, BUN và creatinine giữa nhóm chứng và nhóm thử nghiệm. Sau ba tháng điều trị, mức độ protein trong nước tiểu, BUN và creatinine giảm đáng kể lần lượt là 36.7% ± 8.6%, 12.5% ± 3.2% và 18.3% ± 6.6% trong nhóm thử nghiệm khi so sánh với nhóm.
• Bên cạnh đó, các chỉ số lipid máu cũng được cải thiện, cụ thể nồng độ triglycerid, cholesterol toàn phần và LDL-cholesterol trong huyết thanh đã giảm đáng kể (12.8% ± 3.6%, 15.7% ± 4.1% và 16.5% ± 4.4%, tương ứng từng chỉ số), trong khi HDL-cholesterol tăng đáng kể lần lượt là 10.1% ± 1.4% ở nhóm thử nghiệm khi so sánh với nhóm chứng.
• Ngoài ra, đông trùng hạ thảo bảo vệ chống lại sự tiến triển của bệnh thận mãn tính bằng cách ảnh hưởng đến đường truyền tín hiệu TLR4/NF-κB thông qua hoạt chất cordycepin có trong đông trùng hạ thảo ^[1].

Nghiên cứu của Zhihong Zhang năm 2011

• 231 tình nguyện viên có bệnh thận đã được cấy ghép thận từ năm 2005 đến 2008 và bị rối loạn chức năng cơ quan cấy ghép mãn tính được chia ngẫu nhiên thành 2 nhóm. Nhóm A gồm 122 bệnh nhân được điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch và đông trùng hạ thảo (2,0g/ngày x 3 lần/ngày), trong khi 109 bệnh nhân nhóm B chỉ được điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch truyền thống.
• Các chỉ số chức năng thận bao gồm creatinin huyết thanh (S_Cr), nitơ urê máu (BUN), tốc độ thanh thải creatinin (Cl_Cr) và protein niệu trong 24 giờ của tất cả bệnh nhân được đo trước và sau khi điều trị.
• Kết quả thu được sau 6 tháng điều trị, chỉ số S_Cr và C_Cr ở nhóm A đã được cải thiện đáng kể, trong khi không có cải thiện đáng kể nào được quan sát ở nhóm B. Riêng chỉ số BUN không có sự thay đổi đáng kể ở cả 2 nhóm A và B. Lượng protein niệu trong 24 giờ ở nhóm A thấp hơn sau khi điều trị phối hợp với đông trùng hạ thảo. Tuy nhiên chỉ số này không có sự thay đổi ở bệnh nhân nhóm B.
• Ở nhóm A, chức năng thận được cải thiện trong 72 trường hợp (59.02%), ổn định trong 38 trường hợp (31.15%) và xấu đi trong 12 trường hợp (9.83%).
• Ở nhóm B, chức năng thận đã được cải thiện trong 14 trường hợp (12,84%), ổn định trong 50 trường hợp (45.87%) và xấu đi trong 45 trường hợp (41.29%).
• Do đó việc bổ sung đông trùng hạ thảo có lợi trong việc cải thiện chức năng thận của bệnh nhân bệnh thận ghép mãn bằng cách làm chậm sự tiến triển của bệnh ^[4].

Kết luận

• Trên đây chỉ là một số nghiên cứu tiêu biểu về hiệu quả của đông trùng hạ thảo đối với bệnh thận mạn. Thông qua đó đã chứng minh được rằng việc sử dụng đông trùng ha thảo là rất tốt đối với bệnh nhân bệnh thận mạn, bệnh nhân sau ghép thận cũng như những người khỏe mạnh muốn phòng ngừa bệnh thận.

Tài liệu tham khảo

1. Tingli Sun, Wenpeng Dong, Guohong Jiang et al. (2019). Cordyceps militaris Improves Chronic Kidney Disease by Affecting TLR4/NF-κB Redox Signaling Pathway. Oxidative Medicine and Cellular Longevity: 1-16.
2. Hongping YIN ; Xiaobo LV ; Tao CHEN (2000). Therapeutic Effects of Cordyceps Polysaccharide on Adenine-induced Chronic Renal Failure in Rats. Traditional Chinese Drug Research & Clinical Pharmacology;0(06)
3. HOU Ali, LIU Yan, MENG Qing-fan et al. (2009). Effect of Cordyceps minlitaris on Adenine-induced Rat Chronic Renal Failure. Lishizhen Medicine and Materia Medica Research: 2009-05.
4. Zhihong Zhang, Xiangwei Wang, Yuanning Zhang, Gang Ye (2011). Effect of Cordyceps sinensis on Renal Function of Patients with Chronic Allograft Nephropathy. Urologia Internationalis; 86: 298–301.